Geyim industriyasının ətraf mühitə təsiri

  Geyim industriyasının ətraf mühitə təsiri

Moda sənayesi bu gün son üç onilliyin sürətli moda biznes modelləri ilə formalaşıb. Sürətli moda bu günkü mədəniyyətin vazkeçilməz parçasına çevrilib, amma nəyin bahasına? İstehsal prosesindən tutmuş geyimlərin utilizasiyasına qədər sürətli dəbin ətraf mühitə təsiri göz qamaşdırır.
Moda sənayesi hazırda bütün beynəlxalq uçuşlardan və birgə dəniz daşımalarından daha çox illik karbon emissiyasına görə məsuliyyət daşıyır. Sənaye öz işini davam etdirərsə, on il ərzində istixana qazı tullantılarında 50% artım gözlənilir. Moda sənayesi ətraf mühitimizə böyük ziyan vurur. Lakin yaşıl yönümlü moda sənayesini müdafiə etmək və ekoloji şüurlu istehlakçı olmaq istiqamətində fəal addımlar atmağa başlasaq, nəhayət, iqlim dəyişikliyini yavaşlada bilərik.  
Sürətli moda. Son bir neçə ildə o qədər tez-tez istifadə edilən termindir ki, həqiqətən də biznes modeli əvəzinə onu sözbəsöz düşünməyə başlaya bilərik.  Onun modeli tendensiyalara və onların istehlakçılar arasında populyarlığına əsaslanır. İstehlakçı tələblərinə cavab vermək üçün sürətli moda brendləri bu populyar dizaynları tez bir zamanda istehsal etməklə yanaşı, daxil olan trendlərə də yer ayırmaq üçün onları bərabər sürətlə dağıdacaq resurslara malik olmalıdır. 
Adından da göründüyü kimi, sürətli moda istehsalçılar və brendlərin təcrübələrinin təsirini nəzərə almaq üçün kiçik otaqdan ibarət sürətli istehsal tələb edən sürətlə inkişaf edən modelə malikdir. Toxuculuq məmulatları istehsal etmək üçün zəhərli, su ilə israf olunan materiallardan istifadə etmək və ucuz əmək əldə etmək üçün təhlükəsiz iş yeri protokollarına laqeyd yanaşmaq kimi işlər görməklə sürətli moda sənayesi bütün digər sənaye istehsallarına rəqib olan karbon izinə sahib olmaqla ətraf mühitimiz üçün zərərli bir hala gəlib.
Sürətli moda istehsalı zamanı ətraf mühitə dəyən zərər göz qabağındadır. Hədindən artıq istehsal suyun həddən artıq istifadəsinə gətirib çıxarır ki, bu da çirkab suları ilə nəticələnir.Toxuculuqdan artıq istifadə karbon tullantıları ilə nəticələnən paltar atılmasının artmasına gətirib çıxarır. Zərərli dövr olsa da, onun təsiri yalnız quruda və dənizdə müşahidə edilmir. Sənayenin təsirinin əsas hissəsi geyim fabriklərində çalışan və bu tekstil və çirkab sularının təsirinə məruz qalmış ərazilərdə yaşayanların həyat keyfiyyətindədir. 
Qlobal Moda Gündəliyinə əsasən, moda sənayesi qlobal karbon emissiyalarının 10% -ni təşkil edir, bir pambıq T-shirt istehsalı isə təxminən 2700 litr su tələb edir. İstehlakçılığın artması, daha ucuz və dəbdəbəli paltarlara olan tələbat planetə mənfi təsirini getdikcə artırır.
Biz istehlakçı olaraq nəinki geyimlərimizi kimdən aldığımızı, həm də bu geyimləri necə idarə etdiyimizi yenidən düşünməliyik. Biz köhnə geyimlərimizi atmaq əvəzinə təmir etmək, ianə etmək və ya satmaqla dəyərləndirə bilərik.
Bununla belə, sürətli dəbin ətraf mühitə təsirini azaltmağın yolları var: davamlı parçalar seçməkdən tutmuş, tullantıları təkrar emal və artırma vasitəsilə azaltmağa qədər.
    Yaxşı olar ki, biz uzun müddət sənaye dəyişdikcə reytinq metodologiyasını və məzmununu yeniləməyə, o cümlədən hansı brendləri mənimsəməyə və onlardan yayınmağa dair təlimata sadiq qalaq. Daha çox istehlakçının daha davamlı dəbə maraq göstərməsi və sərmayə yatırması ilə bu sahəyə kifayət qədər təzyiq göstəriləcəyinə və bütövlükdə dəbin yavaşlamağa başlayacağına ümid edək.

Kubra Bayramlı 
UNEC Dizayn məktəbi təhsilinin II ili
780 qrup tələbəsi